eu > es
1 iz. cruz
gurutzean hil: morir en la cruz
gurutzean josi, iltzatu: crucificar
2 iz. cruz
Gurutze Santua: la Santa Cruz
Jesus gurutzea soinean zeramala igo zen Golgotara: Jesús subió al Gólgota con la cruz a cuestas
Ernioko gurutzeak: las cruces del (monte) Ernio
zurezko gurutze handi bat: una gran cruz de madera
gurutzearen besoak: brazos de la cruz
San Andresen gurutzea: cruz de San Andrés
gurutze grekoa: cruz griega
4 iz. (hed.) cruz, peso, carga, trabajo, causa de sufrimiento
gutxienik ustean gurutzea atearen atzean: cuando menos te esperas tienes tu cruz detrás de la puerta
har ezazu zeure gurutzea: toma tu cruz
mundu honetako neke eta gurutzeak: las fatigas y las cargas de este mundo
gurutze batez markatu: marcar con una cruz
6 iz. (Kir.) [gimnasian eraztunetan egiten den irudia] cruz
7 iz. [bide, kale eta hainbatekin] cruce, encrucijada, bifurcación
erreka-gurutzean: en el cruce de los arroyos